Năm 2023, kinh tế thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng đã gặp nhiều khó khăn, thách thức do tác động kéo dài của các cú sốc bất lợi trong năm trước đó. Song song với điều này, nhiều doanh nghiệp đã phải đối mặt với biến động về nhân sự, thay đổi chính sách,… để thích ứng với nền kinh tế hiện tại. “Cắt giảm nhân sự” – là một trong những điều khó nói khiến cho doanh nghiệp cảm thấy vô cùng khó khăn. Vậy bộ phận nhân sự cần làm gì để hợp tình, hợp lý cho doanh nghiệp và người lao động?

Trước tiên, đứng ở phía nhân sự khi bị cắt giảm có thể trải qua một loạt các phản ứng và tâm trạng khác nhau, bao gồm:

– Lo lắng và căng thẳng: Những người bị cắt giảm thường trải qua một giai đoạn lo lắng và căng thẳng vì không biết tương lai sẽ ra sao và khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm mới.

– Tức giận và thất vọng: Cắt giảm nhân sự có thể làm cho nhân sự cảm thấy tức giận và thất vọng, đặc biệt khi họ cảm thấy công việc của mình không được đánh giá đúng giá trị hoặc không có sự công bằng trong quyết định cắt giảm.

– Mất tự tin: Bị cắt giảm có thể ảnh hưởng đến tự tin và lòng tự trọng của nhân sự. Họ có thể tự đặt câu hỏi về khả năng và giá trị của mình trong việc tìm kiếm việc làm mới.

– Tìm cơ hội mới: Một số người có thể nhìn nhận cắt giảm nhân sự là cơ hội để thay đổi và tìm kiếm sự nghiệp mới. Họ có thể tận dụng thời gian trống để tìm kiếm các cơ hội mới, phát triển kỹ năng và khám phá lĩnh vực mới.

– Đồng nghiệp và sự hỗ trợ: Trên thực tế, cắt giảm nhân sự có thể ảnh hưởng đến tâm trạng và tinh thần chung của toàn bộ nhóm làm việc. Đồng nghiệp còn lại có thể cảm thấy bất an và lo lắng về tương lai của công ty và chính bản thân mình.

Vậy nên, quan trọng nhất là doanh nghiệp cần đối xử một cách nhân văn và cởi mở trong quá trình cắt giảm nhân sự, cung cấp sự hỗ trợ, thông tin và cơ hội tái định cư để giảm thiểu tác động tiêu cực đến nhân sự.

Dưới đây là một số khuyến nghị, bộ phận nhân sự có thể tham khảo:

– Lập danh sách và phân loại những nhân sự thuộc diện cần cắt giảm. Tiêu chí phân loại: theo mức độ phù hợp với yêu cầu công việc sắp tới của công ty và bộ phận, theo năng lực, theo hợp đồng lao động, theo nguyện vọng cá nhân, …

– Xây dựng các kịch bản nhân sự khác nhau để việc cắt giảm hợp tình, hợp lý, tránh các rủi ro về pháp lý

– Cung cấp thông tin và giải thích: Cung cấp thông tin rõ ràng và chi tiết về lý do cắt giảm nhân sự, quy trình và tiêu chí được sử dụng. Giải thích một cách trung thực và công bằng sẽ giúp nhân sự hiểu được quyết định và giảm bất ổn.

– Hỗ trợ tìm kiếm việc làm mới: Doanh nghiệp có thể cung cấp hỗ trợ cho nhân sự bị cắt giảm trong việc tìm kiếm việc làm mới. Điều này có thể bao gồm việc cung cấp thông tin về cơ hội việc làm, giới thiệu đến các đối tác hoặc tổ chức tuyển dụng, hoặc cung cấp các khóa đào tạo và hỗ trợ nâng cao kỹ năng.

– Đối xử nhân văn: Đảm bảo rằng quá trình cắt giảm nhân sự được tiến hành một cách nhân văn và tôn trọng. Lắng nghe và thông cảm với những tâm tư, lo lắng và quan ngại của nhân sự bị ảnh hưởng là rất quan trọng.

– Cung cấp gói hậu đãi công bằng: Trong trường hợp cắt giảm nhân sự, doanh nghiệp nên cân nhắc cung cấp gói hậu đãi công bằng và hợp lý cho nhân sự bị ảnh hưởng. Điều này có thể bao gồm tiền lương thôi việc, bồi thường, trợ cấp thất nghiệp, hay các phúc lợi khác tùy thuộc vào quy định và khả năng tài chính của doanh nghiệp.

– Duy trì mối quan hệ: Khi cắt giảm nhân sự, doanh nghiệp nên cố gắng duy trì mối quan hệ tốt với nhân sự bị ảnh hưởng. Điều này có thể giúp xây dựng lòng tin và khả năng hợp tác trong tương lai. Thêm vào đó, doanh nghiệp cần minh bạch thông tin với người ở lại để anh chị em thấu hiểu, nỗ lực cùng công ty gánh vác thêm phần trách nhiệm của những người đã phải cắt giảm. Việc này sẽ không chỉ giúp nhân viên ở lại yên tâm làm việc, tin tưởng tổ chức của mình mà còn tạo động lực để họ nỗ lực vượt bậc, cùng đưa công ty vượt qua giai đoạn thách thức.

Đây là những gợi ý chung về các phương án đối diện với làn sóng cắt giảm nhân sự, biện pháp cụ thể có thể thay đổi tùy thuộc vào tình huống và quy mô của doanh nghiệp. Quan trọng nhất là đảm bảo rằng quá trình cắt giảm nhân sự được tiến hành một cách công bằng, đúng pháp luật, nhân văn và tôn trọng đối với nhân sự bị ảnh hưởng.